همه چیز در مورد بهره وری | آرشیو مقالات | کسب و کار شما را متحول خواهیم کرد.

دسته بندی: مدیریت

فقر بهره وری چالش امروز مدیران و سازمانها

تلاش برای بهبود بهره وری، تلاش برای زندگی بهتر افراد و جامعه است. امروزه در بهبود زندگی اجتماعی و اقتصادی تلاش همه جانبه ای جهت ارتقاء بهره وری به طور مستمر برای تداوم حیات و رشد و توسعه آغاز شده است. از این پس جهان به دو دسته کشورهای پیشرو و عقب مانده از نظر پیشرفت در مدیریت بهره وری تقسیم می شوند.

تنها در طول ١۵ سال اخیر افزایش بهره وری در سطح جهان ۴۵ برابر شده است که این افزایش معجزه آسا به طور عمده نتیجه بهبود درسیستمهای مدیریتی سازمانها و سیاستهای علمی تحقیقاتی و اقتصادی صحیح در کشورهای پیشرفته صنعتی بوده است. بی گمان رشد اقتصادی جوامع درگرو نرخ رشد بهره وری آنان است.

در دنیای رقابت آمیز امروز، بهره وری به عنوان یک فلسفه و یک دیدگاه مبتنی بر استراتژی بهبود، مهمترین هدف سازمان را تشکیل می دهد که می تواند همچون زنجیری فعالیتهای کلیه آحاد جامعه را در بر گیرد. بهبود بهره وری یک تفکر و جهان بینی است، مبتنی بر بالا بردن توان آفرینش و قدرت خلق و میزان استعداد تطبیق و تلفیق جامعه و سازمانها با تحولات اقتصادی، علمی و فنی جهان. فلسفه بهبود بهره وری در سازمانها موجب می شود نیروی انسانی بتواند بهتر فکر کند، بیندیشد، بیافریند، نوآوری کند و نگرشی سیستمیک پیدا کند. تفکری که هدف گیری آن به جای حال و گذشته، خلق و ساختن آینده است.

اقتصاد ایران در آستانه هزاره سوم میلادی هنوز اقتصادی متکی برصدور انرژی است. بخش اعظم ارز مورد نیاز برای خرید کالا از خارج را درآمد حاصل از صدور نفت تامین می کند. کسری از تراز پرداخت های خارجی کشور به دلیل عدم به کارگیری سیاستهای صحیح اقتصادی، ایران را به اقتصاد جهانی بدهکار ساخته است. اقتصاد کشور با وجود منابع غنی، نیروی کار جوان و تحصیلکرده همچنان دچار کمبود مزمن تولید است.

برنامه ریزی اقتصادی نادرست، سیاستهای ناپایدار، قوانین متناقض و مقررات دست و پاگیر از جمله عوامل ضعف تولید و صادرات در سالهای اخیر در کشور بوده است.

راهبرد بهبود بهره وری

باید همواره توجه داشت که بهره وری دارای یک سیر تکامل است که طی آن شرکتها و موسسات تولیدی و خدماتی و کشورها از طریق کارایی و اثر بخشی بسیار، سعی می کنند بهره وری را بالاتر ببرند. هنگامی که افراد احساس می کنند که می توانند کار را از طریق مشارکت و بروز خلاقیت و عملکرد شغلی فعال به انجام رسانند بهره وری به شکوفایی خواهد رسید. باید توجه داشت که بالا رفتن بهره وری تنها به خرید ماشین آلات جدید یا اجرای فنون جدید بستگی ندارد. در شرکت ها و موسسات، کارفرمایان و کارکنان بدون هیچگونه درنگی باید خود را برای رسیدن به بهبود و بهره وری ملزم و متعهد نمایند زیرا ممکن است از دیگران عقب بمانند و با آینده ای مبهم روبرو شوند. وقتی که موضوع برنامه های بهبود در بهره وری پیش می آیند افراد از خود بی حوصلگی نشان می دهند زیرا آنها به نتایج سریع کاری می اندیشند. انتظار نیل به نتایج سریع و مشهود امری غیر واقع بینانه است چون برنامه ها برای رشد سریع و هم برای تثبیت شدن نیاز به زمان دارند.

آگاهی از میزان واهمیت بهره وری

پیش از آنکه هر برنامه بهبود بهره وری توسط سازمان به اجرا درآید، باید کارکنان همه سطوح سازمان را از اهمیت بهره وری و نیاز به آن آگاه کرد. تحمیل هر برنامه به کارکنان به هرشکل که باشد قطعا منتج به رنجش و خشم آنان خواهد شد. در این مرحله باید کلیه اطلاعات مربوط به برنامه های پیشنهادی بهبود در بهره وری به اطلاع همه شرکت کنندگان در برنامه ها و افرادی که به نوعی در ارتباط با آن قرار می گیرند برسد. مطمئنا تا اندیشه بهره وری را از طریق آگاهی دادن به کارکنان در آنها بوجود نیاوریم هرگز نمی توانیم تعهد لازم را در جای برنامه در آنان ایجاد کنیم و بدون وجود تعهد نیز قادر نخواهیم بود به بهبود بهره وری دست یابیم.

برنامه آگاه سازی می تواند برای بهبود در بهره وری معیارهای خاصی داشته باشد که در ذیل به آنها اشاره می کنیم.

تهیه اطلاعات لازم در مورد برنامه های بهبود در بهره وری برای رسیدن به منابع مشترک و کارکنان.
فراهم کردن کانال هایی برای بازخورد و رفع اشکال.
انتخاب رسانه های متعدد برای انتقال آگاهی و بدست آوردن بازخورد.
اقدام برای تحقیق و تفحص برای تشخیص عکس العمل های اولیه نسبت به برنامه ها و دریافت پیشنهادات.

ساختار اساسی افزایش بهره وری

“الان لالر” چهار مرحله عمومی را برای همه فرآیندهای افزایش بهره وری مطرح می کند.

پذیرش: باید نیاز به تغییر و بهبود در سازمان پذیرفته شود.
تصمیم: پس از قبول ایجاد تغییر باید درمورد آن تصمیم گرفت.
اجازه: باید فرصت انجام تصمیمات وجود داشته باشد.
اقدام: اجرای عملی طرح ها برای افزایش بهره وری باید هدف نهایی باشد.

Planning to Improve Productivity برنامه های بهبود بهره وری

در این قسمت تنها به ذکر عکس العمل هایی برای ارزیابی برنامه های بهبود بهره وری می پردازیم.

در نظر گرفتن یک چارچوب زمانی برای بهبود در بهره وری، وسیله کنترل مو ثری است.
یک نظام خوب ساده گزارش دهی برای بازدید ها و تجدید نظر های دوره ای ضروری است. باید گزارش دهی مربوط به اطلاعات ضروری به اشکال خاصی طراحی شود که مناسب با نیاز های بهبود بهره وری باشد.
باید جلسات منظمی برای تجدید نظر در پیشرفت برنامه در سطوح مختلف بخش یا اداره تنظیم شود.
باید در برنامه، حوادث و مسائل اجتماعی را در نظر گرفت، بطوری که بتوان در جریان پیشرفت برنامه با هرگونه حادثه پیش بینی نشده برخورد کرد و آن را از میان برداشت .
باید در مراحل سرکشی و ارزیابی، واقیعت ها را در نظر گرفت .

زمان به کارگیری برنامه های بهبود

برای به کار بردن برنامه های بهبود بهره وری به طور موثرتر برخی شرایط مطلوب باید وجود داشته باشد از جمله آنها موارد زیر است:

فشار برای تغییر
دخالت افراد سطح بالا
تشخیص و مشارکت
ابداع راه حل های جدید
تجدید نیرو از نتایج مثبت

عناصر اصلی برنامه های بهبود بهره وری

تعهد مدیریت عالی
وجود یک سازمان متعهد به اجرای برنامه
درک و آگاهی کامل سطوح مختلف سازمان از اهداف برنامه
ارتباط باز میان عناصر ساختاری سازمان
نشان دادن منافع حاصل از بهره وری توسط یک سیستم (سیستم تسهیم منافع)
برقراری ارتباط میان برنامه و فرآیند اندازه گیری
تناسب نیازها با برنامه ها
استقرار فرآیند نظارت، ارزیابی و بازخورد

مدیریت بهره وری براساس فلسفه رهبری بنا نهاده شده است و بر این اساس تاکید دارد که بهترین روش برای حل مسائل انسانی در همه حال وجود ندارد.

مدیر باید از یک استراتژی استفاده کند که با وضعیت ویژه ای کار کند و مناسب ترین شیوه باشد. رهنمود هایی علمی برای تحلیل وضعیت کاری به مدیر ارائه داده و چرائی وجود مسائل و استراتژیهای مناسب برای حل مسائل کارکنان را بیان نماید. سه عامل کلیدی در موفقیت سازمان در گرو سه عامل (ارتباط)، (تعهد) و (تداوم) است.

ارتباط

برنامه بهبود بهره وری شما نیازمند به حمایتی است که در ارتباط صادقانه تمام و کمال و همراه با اطمینان بین شما و کارمندانتان، بین شما و مشتریانتان یعنی مردمی که مصرف کننده کالا و یا استفاده کننده از خدماتی هستند که واحد شما ارائه می دهد، وجود دارد.

تعهد

برای موفقیت در یک برنامه بهبود بهره وری، شما همچنین به تعهد شخصی و قلبی افراد درگیر در برنامه خود نیازمند هستید. ابتدا حسن تعهد خود را بیازمایید. باید قلبا باور داشته باشید که برنامه شما جامه ی عمل خواهد پوشید. شما و کارمندانتان انسانهای درستی برای انجام این کار هستید و اینکه این برنامه و موفقیت آن برای شرکت شما ضروری و حیاتی می باشد. اگرنسبت به هریک از این عوامل تردید داشته باشید قبل از اجرای برنامه از خود سوال کنید چه تعدیل هایی لازم است صورت گیرد تا شما نسبت به برنامه مطمئن و معتقد شوید.

تعهد را در میان اعضای گروه ایجاد کنید و تداوم بخشید.

تداوم

بهبود بهره وری یک اتفاق نیست، بلکه مستلزم داشتن راه و روش خاصی است. بسیاری از شرکتها مشاورانی از خارج استخدام می کنند، برنامه های کامپیوتری آماده و گرانبها خریداری می نمایند و تمام موفقیتهای اولیه را با هیاهوی بسیار اعلام می کنند و این در واقع برای فراموش کردن برنامه قبلی بهنگام شروع یک برنامه جدید است. سپس وقتی کسی به گذشته می نگرد، متعجب خواهد شد که چرا در همه موارد مخارج بیشتر از درآمد است. از خود انتظار داشته باشید که از این به بعد مدت قابل توجهی را صرف نظارت بر پیشرفت برنامه نمایید، بر اجرای کار وقوف کامل داشته باشید، در هنگام بروز مشکلات نیروها را جهت دهی کنید و وقتی که توان افرادتان به سستی می گراید به آنها نیرویی تازه بدهید. از شکستهای خود درس بگیرید و هر یک از موفقیتهای خود را تبدیل به یک روش عملی و استاندارد نمایید.

در هر سازمانی علاوه بر عوامل و متغیرهای محیطی، ارزیابی دقیق وضعیت موجود ما را به سوی اتخاذ روشهای مناسب راهنمایی میکند. برای موفقیت نیروی انسانی در بهبود بهره وری، سازمان باید مشکلات ریشه ای را در قلمرو نرم افزار حل کرده باشد و به شرایط مادی و عاطفی محیط کار یعنی حس روابط مدیریت با کارکنان و تلاش برای ایجاد فضای مطلوب کاری توجه لازم را داشته باشد. پدید آوردن فرهنگ سازمانی نیرومند در مورد بهره وری میان کارکنان از طریق توجه به رفاه و آسایش کارکنان و مشارکت آنان در تصمیم گیری ها از ضرورتهای بهبود بهره وری است.